گفتگوهای تنهایی

گفتگوهای تنهایی

سی و پنج سالگیِ یک معلم ادبیات در روستایی همین حوالی...

بایگانی

۵۲ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «من و دانش اموزانم» ثبت شده است

هوالمحبوب


شنبه در مدرسه اول قرار بود امتحان ماهانه بگیرم. وارد کلاس نهم که شدم دیدم از هفت نفر گروه «ب» که قرار بود سر کلاس باشند، فقط سه نفر آمده‌اند. من هم فورا توی گروه نوشتم که عدم حضور در کلاس به منزلۀ نمرۀ صفر است. اینکه کسی آنقدر بی‌خیال باشد که سر هر پرسش و امتحانی غیبت کند، حسابی کفرم را در می‌آورد. سه نفرشان آمدند پیوی و بهانه‌های مختلفی مطرح شد! یکی به خاطر کرونا نمی‌آید، یکی مادرش نگذاشته بیاید، یکی خواب مانده و ... دو نفرشان روز سه‌شنبه با گروه «الف» امتحان دادند، یک نفر هم مجازی امتحانش را داد. مانده آن یک نفری که کلا به خواب زمستانی رفته!
سر کلاس هفتم، دختری که هفتۀ قبل پدرش آمده بود برای دعوا، داشت تقلب می‌کرد. من هم حسابی کفری شدم و روی برگه‌اش علامت منفی گذاشتم. گریه و زاری و قسم و آیه‌اش بدتر عصبانی‌ام کرد. چون قبلش گفته بودم که دفتر و کتاب فارسی را از زیر ورقه‌ات بردارد و گوش نداده بود. 
یکشنبه روز تعطیلم است اما از طرف اداره کارگاه آموزشی برای معلمان ادبیات ترتیب داده بودند و به ناچار بلند شدم رفتم شهر محل خدمتم. ماجرای برگشتم را توی پست قبل نوشته‌ام. توی جلسه هم صرفا هم‌اندیشی دربارۀ کارهایی که توی آن یک ماه کرده بودیم انجام شد و حرف خاصی نزدیم. به جز من سه نفر دیگر هم در جلسه بودند البته همراه سرگروه!
دوشنبه توی روستای دوم املا گفتم. مثل همیشه همه چیز ساکت و آرام پیش رفت. همه چیز مهربانانه و توام با صمیمیت بود. بچه‌ها حسابی راه افتاده‌اند و من حسابی حالم خوب است. اینکه بچه‌های ابتدایی گاهی یواشکی سرک می‌کشند توی کلاسم، از پشت پنجره برایم دست تکان می‌دهند، وقتی می‌بینندم، می‌خندند و سلام می‌کنند، شیرین است. هر روز از چند تایشان عکس می‌گیرم و نگاه‌شان می‌کنم. چشم‌های گیرای جذابی دارند اغلب‌شان و شیطنت‌هایشان از جنس دیگری است.
سه‌شنبه باید توی روستای اول از گروه «الف» امتحان می‌گرفتم. دو سری سوال مختلف تایپ کرده بودم و همان روز شنبه تحویل معاون داده بودم که برای سه‌شنبه آماده کنند. اما معاون عزیز نیم ساعتی دیرتر از ما به مدرسه می‌آید و کلا اینکه تو هم آدمی و کارت مهم است، برایش تعریف نشده. در نتیجه برای کلاس هشتم، سوالات را توی برگه خودشان امتحان گرفتم چون ورقه‌های پرینت شده دستمان نرسید! ورقه‌های هفتمی‌ها دقیقا زمانی دستم رسید که زنگ خورده بود! در نتیجه از هفتمی‌ها امتحان نگرفتم. کلاس نهم که زنگ آخر بود با سلام و صلوات ورقه‌ها به دستم رسید. و من پر از خشم بودم تا آخر روز. بعدش مستقیم رفتم سر جلسه دبیران ادبیات. توی جلسه کم‌کم توانستم جایگاهم را پیدا کنم. جناب سرگروه که روز اول فقط همکاران باسابقه را نگاه می‌کرد، امروز مرا هم مخاطب قرار می‌داد! 
چهارشنبۀ قشنگم توی روستای دوم شروع کردم. کلاس هشتمی‌های جذابم حسابی درس خوانده بودند، نهمی‌ها عالی بودند و هفتمی‌ها بهترین خودشان بودند. مدیر را صدا کردم و همراه مشاور مدرسه آمدند و تشویق‌شان کردند. سه تایی قول دادیم که نگذاریم پدر یا نامزدشان مانع ادامه تحصیل‌شان شوند. گفتیم حتی اگر قرار به دعوا باشد، سینه‌مان را سپر می‌کنیم، و نمی‌گذاریم این دختران قشنگ خانه‌نشین شوند. بهشان گفتم شما باید یک کاره‌ای شوید توی این دنیای دیوانه. روز چهارشنبه احساسات خفه‌ام کرده بود. خیلی روز خوبی داشتم. یک ربعی هم توی حیاط با بچه‌ها وسطی بازی کردیم. 


  • نسرین

هوالمحبوب


تجربه ثابت کرده هر کاری رو که به موقع انجامش ندی، هر اتفاقی رو به موقع یادداشت نکنی، زمان که بگذره خیلی از جزئیاتش رو فراموش می‌کنی. شده حکایت من و مدرسه. الان یادم افتاده که ماجراهای هفتۀ قبل رو ننوشتم و خب طبعا خیلی چیزها فراموشم شده. چیزی که می‌نویسم خلاصه‌ای از هر دو هفته است. به امید اینکه پودمان‌های آموزشی تموم بشه و ما یه نفس راحتی بکشیم.

1)اینکه تا یازده حضوری هستیم و بعدش تا یک و نیم مجای، حسابی رو اعصابمونه. این مدرسه از اول سال چند بار برنامه‌هاش تغییر کرده. به جرات می‌تونم بگم جز ما چند تا همکار تازه‌کار، هیچ کدوم از قدیمی‌ها به کلاس مجازی پایبند نیستند. حتی مدیر به یکی‌شون گفته که لایو نذار اینجوری شماره‌ات میوفته دست‌شون!

2)اینجا فرصت کتاب خوندن پیدا نکردم از اول سال. یعنی چون نصف، نصف میان و درس‌ها همیشه ابتر می‌مونه، اجازۀ فعالیت خارج از برنامه بهم داده نشده از طرف وجدانم:) ولی امیدوارم از اول آذر همه چیز تموم بشه و مدارس کامل بازگشایی بشه و ما بتونیم درست و حسابی کار کنیم. 

3)داشتم بهشون صفت رو یاد می‌دادم و فرق صفت با آرایۀ تشبیه رو می‌گفتم و ازشون خواستم منو توصیف کنن: خانم معلم زیبا، خانم معلم قشنگ، خانم معلم خوش‌صدا، خانم معلم قد بلند، مهربون، بخشی از صفاتم بود از دیدشون:) حالا نمی‌دونم واقعی هستن یا اغراق، ولی چسبید بهم:)

4)بالاخره تونستم از دو تا کلاس درس بپرسم! داشت تبدیل به معضل می‌شد درس نپرسیدن و خب نتایج خیلی درخشان نیست ولی بدم نیست. خدا رو شکر که چند تا بیست هم داشتیم. چند نفرم به شدت ضعیفن و دنبال بهانه برای درس نخوندن! آموزش مجازی حسابی سیستم آموزشی رو فلج کرده! ساعت شیش عصر بهم پیام داده که من دلم درد می‌کنه از من درس نپرسید فردا! منم گفتم نبات داغ بخور بشین سر درست، درس خوندن دل دردت رو بدتر نمی‌کنه قول می‌دم!


5) بهشون التیماتوم دادم که هر ساعتی دلشون خواست حق ندارن به من پیام بدن! از همین الان جلوشون رو نگیرم فردا روز باز بساط غیردولتی اینجام علم می‌شه. باید یکم ازم حساب ببرن تا فکر نکنن می‌تونم سواستفاده کنن. حس می‌کنم هنوز اون ارتباط دلخواهم رو با بچه‌های این روستا برقرار نکردم!


6)بچه‌های روستای دوم که محروم‌تر هم هست خیلی خوبن. با اینکه ضعیف‌تر هم هستن ولی پررو نیستن. مهربونن. فضای مدرسه، مدیرش و کلا جو مدرسه مطلوبه و بهم بیشتر خوش می‌گذره مخصوصا که کل ساعت‌های آموزشی حضوریه. راستش معلم عربی‌شون کرونا گرفته و دو هفته است نمیاد. منم کلاس‌ها رو ادغام می‌کنم و تا جا داره، ادبیات کار می‌کنم باهاشون:) 

7)صبح که با مدیر می‌رسم مدرسه براش چایی می‌ریزم و یه لقمه می‌گیرم و می‌برم می‌ذارم روی میزش. اسم کارم پاچه‌خواری نیست. این زن واقعا خوبه و دوسش دارم. می‌دونمم که اونقدر کار داره که تا ظهر هیچی نمی‌خوره ولی باید یکی حواسش بهش باشه. این مدرسه نه خدمه داره نه معاون. صفر تا صد کارها با خود مدیره و این پروسه به شدت فرساینده است. خدمه فقط یه روز در هفته میاد و واقعا جواب‌گوی این حجم از کار نیست.


8)تقریبا حکم معاون رو هم دارم اینجا، صبح‌گاه رو اجرا می‌کنم، گاهی با اولیا سر و کله می‌زنم، پول قند و چایی رو جمع می‌کنم، ماسک می‌فروشم و کلی کار دیگه:) برای آدمی که از یک جا نشستن فراریه این موقعیت به شدت جذابه. همیشه دوست دارم یه کاری برای انجام دادن داشته باشم. برعکس خونه که شبیه کوآلا چسبیدم به صندلی تو مدرسه و محیط کار همیشه فعالم.


9) چهارشنبۀ هفتۀ چهارم، از مدرسه برنگشتم تبریز. با یه سطل ماست محلی که یکی از شاگردام آورده بود، ایستادم سر جاده تا خانواده از تبریز برسن و سوارم کنن و سفر سه روزه‌مون رو شروع کنیم. ماجراهای سفر رو تو یه پست جدا می‌نویسم حتما.


10) هفتۀ پنجم رو با خستگی شدید شروع کردم. از سفر رسیده و خسته و له خوابیدم و صبح باز برپا زدم و شروع ماراتن تازه. از اینکه بچه‌ها گلدون‌های تازه از خونه آورده بودن حالم بهتر شد. شنبۀ خوبی داشتم، درس پرسیدم، درس دادم و کلی کارهام جلو افتاد. درس‌های بی‌خاصیت کتاب رو سعی می‌کنم با لایو تدریس کنم و مباحث دستور زبان و آرایه رو حضوری.


11) دوشنبه امتحان گرفتم ازشون. هنوز تصحیح نکردم ولی گذرا که نگاه می‌کردم وضعیت مطلوب بود. یه شاگرد به کلاس نهم اضافه شده. نامزدش مخالف بود و با صحبتی که مدیر باهاش کرده راضی شده هفته‌ای چند روز بیاد و از درس عقب نمونه. فعلا این هفته رو کامل اومده تا ببینیم چی پیش میاد در ادامه.


12) زنگ آخر نهمی‌ها هم با من رفته بودن سر کلاس هفتم. هفتمی‌ها رو حسابی دعوا کردم. چون با فرایندی به اسم مطالعه در خانه کلا غریبه هستن. دفتر و کتاب رو می‌بوسن و می‌ذارن تو کیف تا روز بعدی که دوباره بردارن و بیان سر کلاس! تمام چیزهایی که سر کلاس یادشون می‌دم و تک به تک ازشون می‌پرسم تا مطمئن بشم یاد گرفتن، می‌رن خونه و تا هفتۀ بعدی فراموش می‌کنن چون تمرین نکردن!


13) بیست دقیقه آخر رو رفتیم حیاط و والیبال بازی کردیم. و نگم براتون که چقدر چسبید. نفس به نفس بچه‌ها توپ زدن، خندیدن، جر زدن و دعوا کردن حالمو خوب می‌کنه همیشه. رفتارم با نهمی‌ها و هشتمی‌ها کاملا دوستانه است و با هفتمی‌ها معلم شاگردی. حس می‌کنم تا هفتمی‌ها بزرگ بشن من پیر شدم!

14)سه‌شنبه تو روستای اول به اولیای عصبانی داشتم! دخترش رفته خونه و استرس گرفته بابت پرسشی که داشتیم و به پدرش گفته من درس رو بلد نشدم و از معلم خواستم دوباره توضیح بده و اون گفت معلم فقط یه بار درس می‌ده! در حالی که من از اول سال حتی فرصت پرسش از کلاس هفتم رو نداشتم چون هر بار خواستم بپرسم آماده نبودن و من ناراحت شدم و باز پاشدم دوباره توضیح دادم! دخترش رو صدا کردیم و اومد گفت نه معلم فارسی نبود معلم ریاضی بود! معاون‌مون هم برگشت گفت دخترم از این به بعد حرفا رو خوب منتقل کن تا پدرت رو جلوی معلم شرمنده نکنی:) پدره هم ازم عذرخواهی کرد.


15) بعد اون ماجرا دختره رو صدا کردم دفتر باهاش حرف زدم و بهش گفتم سلامتی‌ات از هرچیزی مهمتره. قرار نیست اونقدر فشار روانی به خودت تحمیل کنی که خانواده هم بابت درس خوندن تو اذیت بشن. بعدم تو کلاس گفتم بچه‌ها بزرگ شدین، سعی کنید مسائل و مشکلات مدرسه رو خودتون با معلم‌ها حل کنید و پای اولیا رو نکشید به مدرسه.


16) چهارشنبه با نود جلد کتابی که خودم و سین و میم و نون  اهدا کرده بودیم، راهی مدرسه شدم و کتابخونۀ مدرسه رو افتتاح کردم. ربان بستیم به کتابخونۀ درختی و مدیر مدرسه در حضور معاون آموزشی اداره و کل بچه‌های دبیرستان ربان رو برید و کلی همه استقبال کردن. قرار شد هر هفته همشون کتاب بگیرن و ببرن بخونن. امیدوارم روخوانیشون بهتر بشه. در باب ضعف روخوانی همینقدر بگم که کلمات ساده‌ای مثل: گریه، وسعت و امثالهم رو هم اشتباه تلفظ می‌کنن:(


17) کار دیگه‌ای که کردیم اینه که چند تا کارتن از بقالی بغل مدرسه گرفتم و اختصاص دادم به زباله‌های کاغذی. هم به معلم‌ها و هم دانش‌آموزها یاد دادم که چیکار کنن. دو روزی که خودم تو مدرسه هستم همه چیز خوب پیش می‌رفت ولی روزهای دیگه می‌زدن همه چیز رو قاطی می‌کردن. دیروز جمع‌شون کردم و در باب اهمیت کارشون توضیح دادم. گفتم اینکه کلاس‌مون رو تمیز نگه داریم، زباله‌ها رو تفکیک کنیم چقدر برای خودمون مفیده و در عرض چند دقیقه با همکاری بچه‌ها مدرسه دوباره شد دستۀ گل. امیدوارم دیگه برنامه تغییر نکنه.

  • نسرین
هوالمحبوب
راستش را بخواهید از چهارشنبه چند بار پنل را باز کرده‌ام که خاطرات هفتۀ سوم را بنویسم ولی حتی جان تایید کامنت‌های پست قبل را هم نداشتم. حالا هم به ضرب گلوله خودم را نشانده‌ام شت سیستم تا چند خطی بنویسم صرفا جهت مبارزه با فراموشی.
قبل‌تر از این، در مدرسۀ الف، گروه‌های الف و ب تعیین کرده بودیم و هر روز دو ساعت گروه یک و دو ساعت گروه دو، در مدرسه حاضر می‌شد. سخت بود تکرار دوبارۀ درس‌ها ولی برای من که عادت داشتم، سخت نمی‌گذشت. ولی از اول این هفته قرار شد، گروه الف، روزهای زوج و گروه ب، روزهای فرد حاضر شوند.
راستش را بخواهید به هیچ کاری نمی‌رسم. درسی را که تحویل داده‌ام نمی‌توانم تحویل بگیرم. یادم می‌رود چه چیزی را به گروه الف گفته بودم و چه چیزی را به گروه ب. یکهو ده روز فاصله می‌افتد بین آمدن گروه الف و ب و من کلافه و گیج، خودم را مرور می‌کنم که باید امروز چه گلی به سر بگیرم. معاون و مدیر هم برای راحتی حال خودشان، قبول نمی‌کنند که به همان روال قبل برگردیم و گویا تا اواسط آبان همین بساط را باید تحمل کنیم. 
باقی ساعت‌های درسی را باید در شاد مشغول باشیم و من چقدر متنفرم از وقت نشناسی شاگردهایی که ارث پدرشان را از معلم طلبکارند!
می‌دانید آنقدر پر از انگیزه و شور و شوق راهی کلاس می‌شم که حد ندارد. اما بچه‌ها عجیب درس نخوان و بی‌خیالند. گویا دو سال مجازی پاک هر چه رشته بودیم پنبه کرده است. تدریسم به زبان ترکی و فارسی است و هی به جای جلو رفتن عقب‌گرد می‌کنم. بچه‌ها انبان‌شان بدجوری تهی است و من گیج و کلافه‌ام که چطور و از کجا شروع کنم که بهتر نتیجه بگیرم. باز کلاس هفتمی‌ها را میشود هندل کرد. ولی مگر می‌شود کلاس نهمی باشی و ابدا هیچ از ادبیات بارت نباشد؟
راستش وسط کلاس هفتم زدم زیرگریه. اما گریه از سر شوق.
قصه این بود که هفتم‌ها آزمون آغازین‌شون رو بدجوری خراب کرده بودن. یعنی چند نفر صفر و یک هم داشتیم حتی. آزمون آغازین، در هفته اول مهر از مباحث سال قبل گرفته می‌شه تا معلم دستش بیاد شاگرداش چه سطحی دارن و بر اساس اون تدریس خودشو برنامه‌ریزی کنه.
توی ارزشیابی هم نمرات آغازین دخیل نیستن. خلاصه که شاگردا شروع کردن به توجیه که بلد نبودیم، مجازی بودیم، نگفته بودن و...
خیلی عصبانی بودم اون لحظه ولی خب حق با اونا بود. خلاصه یکم به اونایی که ورقه رو سفید داده بودن توپیدم که لااقل شانسی می‌زدین یکی رو(تستی بود) تا اوضاع رو اینجوری دیدم فکر کردم بررسی سوالات همین آزمون بهتره تا تدریس جدید. تک به تک سوالات رو با توضیح مفصل کار کردم باهاشون و دست آخر رسیدم به دستور زبان.
در کمال تعجب دیدم هیچ کدوم از ۲۳ نفر فعل رو نمی‌شناسن! یعنی هر کلمه‌ای به ذهنشون میاد به عنوان فعل جمله بهم قالب می‌کنن.
اونجا بود که فهمیدم هیچ کدوم از شش معلم محترم ابتدایی این طفلیا، متوجه نشده که اینا فعل نمی‌دونن چیه! کسی که فعل رو نشناسه طبعا باقی مباحثم جا نمیوفته براش. بعد من شروع کردم با حرکات نمایشی باهاشون فعل رو تمرین کردن. پریدم، نشستم، راه رفتم، خندیدم، گریه کردم، خوندم و...
تا اینکه بالاخره رسیدیم به تمرین. درس دوم رو باز کردم و گفتم بخونید و فعل‌هاشو بلند بلند بگین. اغلب‌شون باز غلط گفتن. فهمیدم هنوز جا نیوفتاده.
رفتم سر مصدر، بن ماضی و مضارع. از زندگی‌شون مثال زدم از زمان گفتم و... گلوم خشک شده بود. از صبح بی‌وقفه درس داده بودم و چایی نخورده بودم.
بعد که برگشتیم سر درس، این بار همشون فعل‌ها رو درست تشخیص دادن و من ایستاده بودم وسط کلاس و اشکام می‌چکید.
این باشکوه‌ترین لحظه زندگی هر معلمیه. لحظه به ثمر نشستن. وقتی ازشون خواستم فعل امر بسازن اینجوری جا انداختم که تصور کنین ملکه‌اید و باید به زیر دستاتون دستور بدین. مرحله رو طی کردیم و رسیدیم به اونجا که باید از فعل‌های امرشون، بن مضارع می‌ساختن. دستم رو گرفتم جلوی زهرا و نوشتم برو. اگر ب از اولش حذف بشه چی می‌مونه؟ اینجوری شد که جا افتاد براش. معلم باید از همه چیز برای پیش بردن تدریسش استفاده کنه. این یعنی بهانه نیاری اگر امکانات نداری، بهانه نیاری اگر تو روستایی، اگر محرومیت از سر و کولت بالا می‌ره.
خبر جالب دیگه اینکه یکی از بچه‌های مدرسه روستای الف، با اسب میاد مدرسه و من سراپا قلب میشم و نگاهش می‌شم.
فعلا همینا. 
  • نسرین

هوالمحبوب


راستش آنقدرها به خودم مطمئن نیستم و نمی‌دانم تا کجا می‌توانم سر وعدۀ پست‌های معلمانه بمانم یا نه. شاید هفته‌های اول تنم داغ است و کیفورم و نوشتن برایم سحر‌انگیز است اما قول نمی‌دهم همیشه بر این منوال بمانم! 
القصه رسیده‌ایم به پایان هفتۀ دوم و حکایت سه روز کاری. شنبه را در روستای اول شروع کردیم. مدرسه‌ای که پرجمعیت‌تر است و شاگردان مدرسه شیفت‌بندی شده‌اند و گروه اول از هفت و نیم تا ده و نیم می‌آیند و گروه دوم از ده و نیم تا  یک.
شعر ستایش را برای هر سه کلاس تدریس کردم و کمی تا قسمتی وارد بحث دستور زبان شدم. شاگردان این مدرسه وضع درسی‌شان به مراتب بهتر است. مخصوصا نهمی‌ها و هشتمی‌ها که در بحث‌ها مشارکت می‌کنند و دستت را توی پوست گردو نمی‌گذارند.
من از آن معلم‌هایی هستم که دوست دارم مدام بازخورد بگیرم. یعنی کلاس آرام و بی سر و صدا کفری‌ام می‌کند. دوست دارم با هم بحث کنیم، شعر بخوانیم و همگی با هم کلاس را پیش ببریم. توی کلاس نهم در شعر ستایش که رسیدیم به بیت «فروزندۀ ماه و ناهید و مهر» نقبی زدم به اسطوره‌ها و ماجرای هاروت و ماروت و عروج ناهید به آسمان‌ها را برایشان نقل کردم. چشم‌هایشان برق می‌زد موقع گوش دادن به قصه و شبیه آن بود که تا کنون هیچ کس برایشان قصه تعریف نکرده. 
کمی هم آخر کلاس دربارۀ «صمد بهرنگی» و «ماهی سیاه کوچولو» حرف زدیم و مقدمه‌ای شد برای کلاس‌های کتاب‌خوانی‌مان.
توی کلاس هشتم هم کمی دستور کار کردیم و شعر ستایش را تمام کردیم و میان بهت و حیرت من، اذعان کردند که خیلی از مطالبی که به طور پیش‌فرض باید بلدشان باشند، نخوانده‌اند و انبان‌شان تهی است! اینجا بود که لعنت فرستادم برا کرونا و آموزش مجازی و همکاران بی‌معرفت توامان!
کلاس هفتمی‌ها پنج نفرشان آماده و سرحال آمده بودند و مدام پیش از من معانی را نقل می‌کردند. راستش کیفم کوک شد و نمرۀ مثبت فعالیت‌شان را ثبت کردم. تا باشد از این خبرها باشد. چیزی که در این میان روی مخم می‌رود زنگ نماز است! آن هم در شرایطی که تایم کلاس‌ها رسیده به 45 دقیقه! طبعا ساعت یک هم تعطیل می‌شویم و هر کس به راحتی می‌تواند نماز اول وقتش را توی خانه‌شان بخواند!
آخ نگفتم از کتابخانۀ پر و پیمان این روستا و کتاب‌های خوبی که جمع‌آوری شده است. چه رمان‌هایی، چه فرهنگ‌هایی. ذوق بود که از چشم‌هایم چکه می‌کرد:)
روز دوشنبه در روستای دوم روزم را آغاز کردم. اینجا محروم‌تر از روستای قبلی است و راستش را بخواهید اینجا را دوست‌تر دارم. مدیرش بسیار اهل دل است و شاگردانش کم تعداد و مهربان! کلاس هشتم اینجا را بیشتر دوست دارم و کلی توی کلاس‌شان خوش می‌گذرد.
دوشنبه یکی از کلاس دومی‌ها لج کرده بود و سر کلاسش نمی‌رفت. آمده بود کلاس هشتم و ور دل دختردایی‌اش نشسته بود. کمی که سر به سرش گذاشتم، گفتم علی یک ورق کاغذ در بیاور و برایم یک نقاشی بکش. اگر نقاشی‌ات رو خوب بکشی، چهارشنبه یک جایزه پیش من داری. توی گوشش هم گفتم اسمم نسرین است، اگر بخواهی می‌توانیم دوستان خوبی شویم:)
نقاشی قشنگی هم کشید و قول معلم شاگردی داد که چهارشنبه جایزه‌اش را که گرفت برود سر کلاسش. چقدر توی این کلاس خندیدیم. چقدر کلاس خوبی بود و چقدر خوش گذشت:)

یکی از کلاس‌ نهمی‌ها از زبان من به معلم مطالعات‌شان گفته که فلانی به من می‌گوید تنبلی! همین که همکارم این جمله را گفت و در پی‌اش نصیحت‌طور ادامه داد که چنین کن و چنان کن، شوکه بودم. توی این همه سالی که معلم بوده‌ام، عصبانی هم که شده‌ام، داد هم که کشیده‌ام، کلمه‌ای ناسزا و بی‌ربط از دهانم خارج نشده!
حالا نمی‌دانم آن دختر کلاس نهمی روی چه حسابی بعد از درس جواب ندادنش و قول دادنش به من، چنین حرفی را به همکارم زده! بیشتر از این شوکه شدم که توی همان کلاس که دو تا شاگرد بیشتر نداریم، زنگ قبلش کلی تشویق‌شان کرده بودم. 
روز چهارشنبه جایزۀ علی را دادم و او رفت سر کلاسش. زنگ بعدی معلم‌شان با خوشحالی آمد که علی اینقدر خوب درس می‌خواند که ریاضی‌هایش را قبل از همه تمام می‌کند و به بقیه هم کمک می‌کند:) حالا دیگر دوست شده‌ایم و گاهی وسط کلاس می‌آید به من سلام می‌دهد:)
مدیرمان دوشنبه گفته بود لباس‌های رنگی و شاد بپوشید، از دید من هیچ عیبی ندارد. و امروز من با مانتو  و مقنعۀ صورتی و یاسی راهی کلاس شده بودم. روز خوبی بود و حالا حالم بهتر است نسبت به دیروز کذایی.
یکی از اتفاق‌های جالب برای من توی سرویس پای صحبت همکاران دیگر نشستن است. مخصوصا مدیرمان که خیلی زن دوست‌داشتنی‌ای است. امروز خاطرۀ ازدواج نافرجامش را می‌گفت و طلاق و داستان‌هایش را. حس می‌کنم قرار است دوستش داشته باشم.
نکتۀ رو اعصاب دیگر، این است که تو هیچ پیش‌فرضی نسبت به آموخته‌های شاگردانت نداری و پیدا کردن نقطۀ شروع تدریس کمی دشوار است. امروز داشتم قالب‌های شعری را برای کلاس هفتمی‌ها تدریس می‌کردم(هر سال در کلاس پنجم تدریس می‌‌‌شد!) در حالی که قالب‌های شعری در کتاب‌های پنجم و ششم آمده و قاعدتا باید معلم‌شان تدریس می‌کرد. اما در کمال تعجب بچه‌های کلاس هفتمی حتی معنای مصراع، بیت و قافیه و ردیف را هم نمی‌دانستند. حالا نمی‌دانم که معلم چطور جادو کرده و قالب مثنوی را یادشان داده بدون اینکه به خودش زحمت بدهد مباحث ابتدایی را تدریس کند.
الخیر فی ماوقع. من انتخاب شده‌ام تا ادبیات را خوب تدریس کنم و این رسالت امسال من است.

  • نسرین

هوالمحبوب


هفته اول خلاصه شده بود در سه روز. شنبه، سه‌شنبه و چهارشنبه. موظفی هر دبیر در هفته 24 ساعت است که شامل چهار روز تدریس می‌شود. یعنی علاوه بر پنجشنبه، یک روز در طول هفته هم بیکاریم. روز بیکاری من چهارشنبه بود که بنا به درخواست اداره، تغییر یافت و به یکشنبه موکول شد. شکمم را صابون زده بودم که سه روز آخر هفته را مسافرت بروم و خب با این تغییر ایجاد شده همه چیز خراب شد. ناامید نیستم و مطمئنم حتما حکمتی داشته و امیدوارم برای مسافرتی که سال‌هاست چشم به راهش هستم، یک شرایط بهتری فراهم شود. 

روز اول، روستای اول
شنبه روز بازگشایی مدرسه بود و من راس ساعت 7:30 در مدرسه حضور داشتم. برای خودم عجیب بود. مدرسه‌ای روستایی، که قاعدتا زمان زیادی باید صرف رسیدن بهش بکنم، حتی زودتر از مدرسه شهری، مسیرش طی می‌شود. خدا را شاکرم بابت حل شدن مشکل سرویس و راننده خوبی که گیرمان آمده.
اینجا ساعت 7:45 شروع کلاس‌هاست. بنابراین سرویس اول مرا پیاده می‌کند و بعد بقیه را می‌برد روستای بغلی. ساعت کاری در آن روستا نیم ساعت دیرتر شروع می‌شود. در این مدرسه بچه‌ها تعدادشان زیاد است و برای همین گروه‌‌بندی کرده‌ایم و دو ساعت و نیم هر گروه از بچه‌ها در مدرسه حاضر می‌شوند. تجربۀ جذابی است. اینکه بعد یک سال و اندی دوری، دوباره با حضور بچه‌ها تدریس می‌کنم. روز اول اینجا فقط با پایۀ نهم کلاس رفتم و کلی صحبت کردیم، بیشتر تایم‌مان صرف جشن بازگشایی و اینها شد.

روز دوم، روستای اول

امروز آزمون آغازین گرفتم. بگذریم از هفتمی‌هایی که زدند زیر گریه که ما هیچی نخوانده‌ایم و چیزی بارمان نیست. دلم برایشان می‌سوزد که سال‌ها با استرس نمره و امتحان دست و پنجه نرم کرده‌اند و حالا هم که آمده‌اند دبیرستان باز همان تفکر پوسیده همراه‌شان است. آرام‌شان کردم و گفتم آزمون آغازین برای معلم است نه شما. من می‌خواهم بدانم که تدریسم را از چه نقطه‌ای شروع کنم. پس نیازی نیست شما مضطرب شوید. اما باز هم چند نفری‌شان تا آخر کلاس نفس نفس می‌زدند و فین‌فین می‌کردند! هشتمی‌ها و نهمی‌ها باز بهتر کنار آمدند. خدا رو شکر دو تا کلاس عاقل دارم. هفتمی‌ها هم از آبان سر به راه می‌شوند. البته اگر قضیۀ با مداد بنویسیم یا با خودکار حل شود من خوشحال‌تر خواهم بود!

روز سوم، روستای دوم

اینجا روز اول تدریسم را چهارشنبه تجربه کردم. تعداد شاگردهای این مدرسه کم است. نهمی‌ها دو تا بیشتر نیستند چون بقیه شوهر کرده‌اند! وسط کلاس نهم میز جلسه گذاشته‌اند و شده اتاق معلمان. یعنی یکهو وسط کلاسی و در باز می‌شود و معلم عربی می‌آید تو که زنگ تفریح است. اصلا یه وعضی:) 
روز قبل در آن یکی روستا با معضل چایی دست به گریبان بودم و لاجرم امروز را با فلاسک رفتم مدرسه و همکاران هم استقبال کردند:) تدریس شعر ستایش را در هر سه کلاس شروع کردم و آخ که چه کیفی کردم از بلند بلند شعر خواندن و راه رفتن لا به لای بچه‌ها و سر به سر گذاشتن و شوخی کردن باهاشان.
به شدت امیدوارم روزهای خوشی داشته باشیم کنار هم.
کتاب‌های مدرسه کم‌کم دارد جور می‌شود و خوشحالم که از شنبه شروع می‌کنم به ساختن کتابخانه و با کلی کتاب راهی مدرسه می‌شوم.
همکارم گفت تبریزی هستی؟ گفتم آره. گفت شبیه تبریزی‌ها نیستی ولی. گفتم مگه تبریزی‌ها چطوری‌ان؟ گفت معمولا مغرورن و یه نگاه از بالا به پایین دارن به ماها. تو خیلی خاکی و صمیمی به نظر می‌رسی:)
اون یکی همکارمم گفت احساس غربت نکنیا، ما اینجا هممون هواتو داریم.
جالبه که بهتون بگم، فلاسک و ظرف قندم رو توی دو تا مدرسه مختلف جا گذاشتم؛ همینقدر حواس پرت!

  • نسرین

هوالمحبوب


روزی که برای سازماندهی رفته بودیم، همه می‌دانستیم که سال اول تدریس حق انتخابی نداریم، باید با بدی و خوبی مدرسه بسازیم. ته دلم دوست داشتم که مدرسه‌ام توی روستا باشد. در فانتزی بچگی‌هایم معلم روستا بودم. حالا در یک قدمی محقق شدنش قرار گرفته بودم و دل توی دلم نبود. معاون آموزش اداره، اسم دو تا روستا را آورد. گفت دورۀ اول درس ادبیات!
از اینکه درس تخصصی خودم را داشتم خوشحال بودم ولی اینکه چهار روز در هفته باید به دو تا روستا رفت و آمد می‌کردم کمی مرا می‌ترساند. بالاخره کاریست که شده بود و چاره‌ای هم برای تغییرش نداشتم. خوشحال بودم که به روستا خواهم رفت ولی دغدغۀ رفت و آمد اذیتم می‌کرد. با میم که صحبت کردم گفت، به احتمال زیاد مدیرتان سرویس خواهد گرفت، چون تو تنها کسی نیستی که از شهر به آن روستا می‌روی و همین مکالمه ته دلم را قرص کرد. 
روزی که مدیر یکی از روستا‌ها، جسلۀ شورای معلمان را مطرح کرد، شب تا صبحش را کابوس دیدم! اینکه چطور قرار است بروم، چطور خواهد گذشت و ...
وسط همۀ استرس‌ها به خودم می‌گفتم، تو همانی نبودی که دوست داشتی سفر تنهایی را تجربه کنی و بروی توی دل ماجراهای مختلف؟ حالا از رفتن به روستایی که کمتر از یک ساعت با شهرت فاصله دارد واهمه داری؟ همۀ این خودخوری‌ها گذشت و من بالاخره قدم به آن روستا گذاشتم.


روز اول، روستای اول:

فضای روستا به شدت توی ذوقم زد. اصلا شبیه روستاهای توی فیلم‌ها نبود. سازه‌ها همه آجری و دلگیر بودند. باغ و کشتزار خیلی کم به چشم می‌خورد و تا چشم کار می‌کرد کوچه‌های خاکی و خانه‌های یک طبقۀ آجری بود. جلوی مدرسه پیاده و با در بسته مواجه شدم! جلسه ساعت 9 صبح بود و من 8:30 رسیده بودم. چند دقیقه‌ای منتظر شدم و دنبال در دوم گشتم و وقتی همۀ جوانب را بررسی کردم و اطمینان یافتم که مدرسه واقعا بسته است، به مدیر زنگ زدم که گفت تا چند دقیقۀ دیگر خواهد رسید.

مدرسۀ این روستا پنج کلاسه است. دو تا پایۀ ابتدایی مختلط هستند و سه تا پایۀ دبیرستان دختر. کلاس‌ها با ویدئو پروژکتور و کامپیوتر تجهیز شده‌اند. ساختمان سال  89 ساخته شده ولی به شدت تمیز و نو به نظر می‌رسد. پنجرۀ کلاس‌ها رو به حیاط پشتی باز می‌شود که گیاه و علف هرز از سر و کولش بالا رفته. پیشنهاد دادم چند تا باغچه جلوی پنجره‌ها درست کنیم که منظرۀ بهتری پیدا کنند. کلاس‌ها نورگیر و قشنگند.
کتابخانۀ کم‌جانی دارد که اغلب کتاب‌هایش مذهبی است. از دیروز دارم برای کتابخانه مدرسه‌مان کتاب جمع می‌کنم از بین دوستان و آشنایان. فعلا سه چهار نفر قول مساعدت داده‌اند. قرار شد سطل زبالۀ کاغذی توی سالن و کلاس‌ها تعبیه کنیم که کاغذها را دور نریزند. حس می‌کنم بچه‌های این روستا بیشتر از هر جای دنیا به من احتیاج دارند. جلسۀ شورای معلمان را به نوشتن برنامۀ هفتگی اختصاص دادیم. حالا روزهای یکشنبه و چهارشنبه توی این روستا خواهم بود. 

روز دوم، روستای اول، جشن جوانه‌ها:
دخترها تا به سن 12 می‌رسند شوهر می‌کنند. پایۀ نهم‌مان گویا هر سال آب می‌رود. نصف بیشتر بچه‌های هفتم شوهر کرده‌اند و این واقعا غم‌انگیز است. فارسی حرف زدن برایشان سخت است و این را به وضوح می‌شود فهمید. وقتی سوالی را فارسی مطرح می‌کنم خجالت می‌کشند و سرشان را پایین می‌اندازند، اما ترکی که حرف می‌زنم، به حرف می‌آیند، لبخند می‌زنند و جوابم را می‌دهند. 
دخترهای کلاس هفتمی را در روز جشن عاطفه‌ها دیدم. 
با دلستر و تیتاپ از هفتمی‌ها استقبال کردیم، سرود ملی و قرآن خواندند و کمی خوشامد گویی و تمام.
مسیر روستا را یاد گرفته‌ام ولی هر بار رفتن با آژانس هزینۀ سنگینی دارد و بار دومی که برمی‌گشتم دستم را بلند کردم و یکی از روستایی‌ها سوارم کرد. می‌شود روی معرفت‌شان حساب کرد!

روز اول، روستای دوم:

از روستای اول با آژانس، همراه همکار تازه واردم و مادرش، به سوی روستای دوم راه افتادیم. روستای دوم هم بزرگتر است و هم آبادتر. مدرسه‌اش 9 کلاسه است و دو طبقه. بی‌نهایت زیبا و خوش ساخت. اینجا هم امکانات خوبی داریم. اینجا زباله‌های کاغذی تفکیک می‌شود. کتابخانه‌اش نسبتا بزرگتر است و همه چیز به نظر بهتر از روستای قبل به نظر می‌رسد. حتی دانش‌آموزانش هم زود ازدواج نمی‌کنند انگار!
شورای معلمان به مسخره‌ترین حالت ممکن تمام شد. روزهای شنبه و سه‌شنبه اینجا تدریس خواهم کرد. فردای این جلسه باز هم قرار شد به مدرسه بروم و کمی در کارها کمک دستشان باشم. میم می‌گوید بی‌خود کرده‌اند تو مگر کادر اداری هستی که بروی کمک‌شان! ولی روح مظلوم من که در غیرانتفاعی آب دیده شده، ساز مخالف زدن بلد نیست. ولی گویا باید یادش بگیرم. 

روز دوم، روستای دوم:

امروز من مسول چک کردن پرونده‌های ثبت‌نامی هستم. اینجا همه چیز عجیب غریب است، سی شهریور تازه آمده‌اند برای ثبت‌نام! کلاس‌های ما حضوری خواهد بود. بچه‌ها می‌پرسند لباس چی بپوشیم؟ مدیر می‌گوید سورمه‌ای باشد. بچه می‌گوید یعنی بدوزیم پس؟ می‌گویم توی این سه روز مگر خیاطی هست که لباس بدوزد؟ مدیر عاقل اندر سفیه نگاهم می‌کند و می‌گوید مادرهایشان می‌دوزند!
آمدنی سوار وانت یکی از روستایی‌ها شدم. پیرمرد خوش مشربی بود و شماره‌اش را داد که هر وقت گوجه خواستم مستقیم بروم سراغ خودش! برگشتنی هم با پیکان یکی دیگر از روستایی‌ها برگشتم. اینجوری هزینۀ قابل توجهی را ذخیره کردم. با توجه به اینکه ممکن است تا پایان پودمان دوم خبری از حقوق نباشد، حسابی باید حواسم به دخل و خرجم باشد. دخترهای کلاس هشتمی را دیدم سه چهار تایی‌شان آمده بودند کمک مدیر و معاون. خوشم آمد. خوب و مهربان به نظر می‌رسند.
ذوق شنبه را دارم که در را باز کنم و زل بزنم به چهره‌های پشت ماسک و بگویم سلام من رنجبرم، معلم ادبیات‌تان. 


  • نسرین

هوالمحبوب


وقتی ماه دومِ سال، جای سارینا را عوض کردم، تازه فهمیدم که گوش راستش ناشنواست و وقتی املا را بغل گوش چپش می‌گویم، کلمات را درست می‌شنود و دیگر از آن فاجعه در دفتر املا خبری نیست. وقتی یگانه را زنگ‌های ورزش نشاندم رو به روی خودم و با خاک اره و نمک و کلی بازی، درس به درس فارسی را برایش تفهیم کردم، تازه فهمیدم، بچه‌های اوتیسم هم آموزش پذیرند. وقتی سارا را نشاندم ردیف اول، درسش بهتر شد. ماه چندم بود که فهمیدم مدت‌هاست پزشک برایش عینک تجویز کرده ولی او از ترس مسخره شدن استفاده نمی‌کند.
دنیز فقط زمانی درس را خوب یاد می‌گرفت که می‌آمد پای تخته، تا پا به پای هم بیت‌ها را تجزیه و تحلیل نمی‌کردیم متوجه دستور زبان نمی‌شد. آیلار باید زل می‌زد توی چشم‌های من تا درس را بفهمد. وقتی کلاس ماریا را از ششم یک به ششم دو تغییر دادیم، بحران در کلاس فروکش کرد؛ ماریای آشوبگر تبدیل شد به یک دختر نابغه و فعال که تا آخر سال عصای دستم بود. تنها کسی بود که اشکم را دیده بود، تنها کسی بود که می‌دانست کی باید بدود سمت آبدارخانه و برایم چای لیوانی بیاورد، تنها کسی بود که شانه‌هایم را حین تصحیح ورقه‌ها مشت و مال می‌داد و زنگ‌های تفریح که می‌ماندم توی کلاس، کمک حالم بود، چرا؟ چون از یک محیط تنش‌زا به یک محیط مطلوب منتقل شده بود، کنار ثنا آرامش یافته بود و توانسته بود شکوفا شود.
محدثه را تا بغل می‌کردم آرام می‌شد، هانا باید تایید مرا می‌گرفت تا کارش را ادامه دهد، هستی نیاز به هل دادن داشت تا بیوفتد روی غلتک، تکالیف عرفان را مادرش می‌نوشت و اگر من تذکر نمی‌دادم، تا آخر سال یک پسربچۀ وابسته باقی می‌ماند. دست خط معین، در سایۀ همان جایزه‌های کوچک در زنگ‌های املا بهتر شد، امیرحسین به خاطر ستاره‌های زنگ فارسی، خوش سلیقه و مرتب نوشت.
معلمی حکایت غریبی است، اگر نفس به نفس بچه‌ها نبودم کی می‌فهمیدم سما همانقدر که ریاضی را نمی‌فهمد، سرشار از استعداد هنری است؟ اگر مدرسه نبود و شیوا و نقاشی‌های قصه‌دارش دیده نمی‌شد، مادرش قبول می‌کرد که او را به هنرستان بفرست؟ چند کودک در طول سال، با اختلالات یادگیری، شناسایی می‌شوند که حتی پدر و مادرشان متوجه‌شان نبودند؟ چند مادر و پدر سال‌ها روی نقص کودکشان سرپوش گذاشته‌اند و بعد توسط یک معلم به درک و شعور و آگاهی رسیده‌اند که بهترین راه درمان است نه پنهان کاری؟ اگر معلم نفس به نفس بچه‌هایش نباشد، اگر نشستن و برخاستن و خوردن و آشامیدن بچه‌ها را نبیند، اگر انزوا طلبی را، پرخاش‌گری را، نفهمد و تشخیص ندهد، چه می‌شود؟ معلم دورۀ ابتدایی، فقط معلم نیست، مادر است، پزشک است، پرستار است، روانشناس است، درمانگر است، آموزگار بودن، تعهد داشتن، عشق داشتن، به حرف نیست. 
حالا توی این شرایط جهنمی، ما مانده‌ایم و یک گوشی و بچه‌هایی که نخواهیم دید. توی خانه، از راه دور، چطور می‌توان مشکلات را تشخیص داد؟ چطور می‌توان فهمید که کودکی گرسنه است و از زور گرسنگی درس را حالی نمی‌شود؟ چطور می‌توانم بفهمم که امروز نان روغنی توی کیفم نصیب و قسمت کیست؟ چطور بفهمم که مادران کنترل‌گر، مادران وسواسی، مادران وابسته، چه بلایی سر بچه‌ها می‌آورند؟ 
کاش یک سال مدرسه‌ها، حداقل توی مقاطع ابتدایی تعطیل شوند، یک سال عقب ماندن از تحصیل، به مراتب آسیبش کمتر از آموزش مجازی است، رها کردن کودکان در دامن اینترنت، چشم‌ها و دست‌ها و ذهن را خسته می‌کند و کارایی را به حداقل می‌رساند. کاش مسولان‌مان می‌فهمیدند که ما چه رنجی می‌کشیم دور از بچه‌ها.

  • نسرین

هوالمحبوب


گریه هنوز هم تسکین است، از عصر نشسته‌ام توی اتاق، پشت در بسته، زل زده‌ام به سقف، دانه‌های اشک، سیلی شده‌اند روی گونه‌ها، هر کس که حرف می‌زند، بغض دوباره‌ای چنگ می‌زند بیخ گلویم، مرگ چقدر چهرۀ زشتی دارد، چقدر زندگی حقیر است این روزها، دخترها الان چه حالی دارند؟ آیلارِ من، دختر دوست داشتنی من، مادر نازنینت رفیق خوبی بود، زن خوبی بود، اما این خوب بودن تمام او نبود، یک چیزی این وسط کم است، ناقص است، کلمات کم می‌آیند برای نوشتن، درد دارد می‌خزد توی تنم، وسط نماز گریه امانم را برید، نشستم دعا کنم، زبانم بند آمد، سارا گفت کدام آیلار و من دوباره سر ریز کردم، چشم‌هایم آیلار، چشم‌هایم دنبال توست، دخترک بی‌پناه من. حالا برای آیلین هم خواهری هم مادر؟ می‌توانی؟ از پسش برمی‌آیی؟ تو مگر چند سال داری؟ روزگار چقدر بی‌مروت شده است. مامان گفت انا لله و انا الیه راجعون، من چگونه وصف کنم حضور مادرت را در آغوش خدا؟ می‌دانی که خدا عاشق مادرهاست؟ که زودتر می‌بردشان پیش خودش؟ من باید زنگ بزنم و حالت را بپرسم، اما مهین گفت نه، صدایت را بشنود غمش تازه می‌شود، گفتم من از پس دل خودم بر نمی‌آیم، چطور آیلار را آرام کنم؟ آخ چقدر مرگ داغش سنگین است. پناه آورده‌ام به اینجا، که بنویسم و گریه کنم بلکه سبک شوم، اما نمی‌توانم. یاد تمام بی‌پناهی‌های خودم می‌افتم و دلم می‌ترکد. روز آخر بغلم کردی و گفتی قول می‌دهم از پسش برمی‌آیم، روز تولدم برایم کلیپ ساخته بودی، روز معلم... آخ خیلی زود بود خیلی....

  • نسرین
هوالمحبوب

وقتی می‌گویم خسته شده‌ام از این شغل، نگویید چرا!
هر سال اواخر دی و اوایل خرداد، مجبور بودیم برای تک‌تک دانش‌آموزان، کارنامه توصیفی بنویسیم. یعنی توضیحی چند جمله‌ای برای هر درس و برای هر دانش‌آموز! کار مزخرف و حوصله سربری بود. ولی خب عادت کرده بودیم که توی این مملکت تکنولوژی بی‌معناست!
حالا آمده‌اند کار دستی را خیر سرشان منتقل کنند روی سایت سناد! این سایت مرجع آموزش و پرورش است، هر معلم یک رمز عبور دریافت کرده و قرار است همان کار یدی را اینجا روی سایت اجرا کند. مزخرف بودن مسئله دقیقا از همین جا شروع می‌شود. سایت هر چند دقیقه یک بار قطع می‌شود، حالا از دیروز عصر تا همین لحظه قطع است. یکهو می‌بینی کل دانش‌اموزان را وارد لیست کرده‌ای و وقتی ثبت نهایی را می‌زنی، ای دل غافل از سایت خارج شده‌ای!
حالا توی دبیرستان مسئله کمی فرق می‌کند، قرار بود امتحانات روز هجده دی به پایان برسد، اما این تعطیلی‌های رنگارنگ، کار را تا هفتۀ پایانی دی طول داد. هنوز دی به پایان نرسیده، اداره بخش‌نامه زده که نمرات را تا آخر دی  وارد سایت کنید. یعنی عملا کار درست و اصولی از تو نمی‌خواهند، الکی نمره بده و خودت را خلاص کن.
هنوز امتحانات دوره دوم تمام نشده، به ما هنوز ریز نمرات را تحویل نداده‌اند و .....
هر روز که کتاب‌های ادبیات را ورق می‌زنم، افسوس می‌خورم. به کتابی که بیشتر شبیه بینش و دینی است تا ادبیات. هفتاد درصد کتاب، سخنرانی و زندگی‌نامۀ به درد نخور است. به ادبیاتی که انگار کم ترسناک نیست برای آقایان. ادبیات علم بیداری و آگاهی و خرد است و چه چیزی خطرناک‌تر از این؟
یادم می‌آید یکی می‌گفت داستانی از عزاداران بیل را توی کتاب فارسی چاپ کرده‌اند و نام شخصیت اسلام را تغییر داده‌اند به نمی‌دانم چه. هر کس که ساعدی خوانده باشد می‌فهمد که اسلام توی آن کتاب چه رمز و رازی داشته و اصلا نماد چه بوده. تغییر یک اسم، تغییر هویت داستان است که هیچ کس به لایه‌های پنهانی‌اش پی نبرد.
دارم به جهانی خالی از خرد و شعور و شعر فکر می‌کنم، به جایی که اشعار و متون استخوان دار ادبیات، هیچ کجایش را نگرفته. به جهانی که جوانانش سعدی و حافظ را با لکنت می‌خوانند و البته هیچ نمی‌فهمند.
دارم به سیستمی فکر می‌کنم که ما را ریاکار و پاچه خوار و پشت هم انداز بار می‌آورد. به سیستمی که کاغذ‌بازی حرف اول و آخر را در آن می‌زند. از بخش‌نامه‌های بی سر و تهی که هر روز به شکل انبوه به مدارس ارسال می‌شود و رس‌مان را می‌کشند.
توی این هیر و ویر، سری هم زده‌ام به سنجش، اعتراض بیست روز پیشم هنوز دست نخورده مانده است، در دست بررسی است!
از یک جهت خوشحالم از قبول نشدنم، از رسمی نشدنم، از هم‌رنگ جماعت نشدنم، از اینکه مجبور نیستم مقنعۀ سیاه سرم کنم، لباس گشاد بپوشم و چشمم را به روی لباس‌های رنگی ببندم و بخزم توی تباهی‌هایی که سیستم دچارش هست.
دنیای تباهی است که صفر کیلومتر‌هایی که فرق گونیا و نقاله را نمی‌دانند، استخدام می‌شوند، کسانی معلم ابتدایی می‌شوند که نمی‌دانند زاویه با سانتی‌متر اندازه گرفته می‌شود یا با درجه!
معلمانی که کتاب نمی‌خوانند، به روز نیستند، از مقالات جدید بی‌خبرند، از شیوه‌های تدریس خلاق چیزی نمی‌دانند از سر و کول هم بالا می‌روند و برای یک ساعت کلاس ضمن خدمت اضافه‌تر جان می‌دهند. این وسط ما فقط آه می‌کشیم و حسرت می‌خوریم و صرفا خوشحالیم که حقوق دی‌ماه‌مان کامل واریز شده.
این را یادم رفت بگویم، اصلا دیشب که خواستم این پست را بنویسم، هدف اصلی‌ام نوشتن این موضوع بود، اما درد و دل آنقدر زیاد شد که پاک فراموشش کردم. دیشب بعد از اعلام تعطیلی امروز از شدت عصبانیت نشستم گریه کردم. توی این شرایطی که تا تقی به توقی می‌خورد مدرسه تعطیل می‌شود و بعد از تعطیلی بچه‌ها به تاسیسات کارخانه برمی‌گردند و هر چه رشته‌ایم پنبه می‌شود، تنها کاری که از دستم بر می‌آمد گریه کردن بود.
بعد برای موسس‌مان پیامی نوشتم. در نهایت قرار بر این شد که در تعطیلی‌های آتی ما همچنان کلاس‌مان را تشکیل بدهیم. این سیستم مسخره، آزمون تیزهوشان را که همیشه اواخر خرداد یا تیر برگزار می‌شد آورده به تاریخ چهار اردی‌بهشت! یعنی ما باید کتاب‌های درسی را تا عید تمام کنیم! 
در حالی که طبق بودجه‌بندی باید درس ده می‌بودم، درس هشت را تازه شروع کرده‌ام. یعنی عملا چند هفته از زمان روتین هر سال عقبم، چه برسد به اینکه تا عید کتاب را تمام کنم. برنامه‌ریزی توی وزارت آموزش و پرورش موج می‌زند!

+هزار و هفتصد روز است که اینجا می‌نویسم، چه عجیب .....
  • نسرین
هوالمحبوب

اون روزایی که از کلاس میومدم بیرون و دود از کله‌ام بلند می‌شد، اون روزایی که تو دفتر به همکارام می‌گفتم دارم ناامید می‌شم، اون روزایی که فکر می‌کردم دارم میخ آهنین بر سنگ می‌کوبم، داشتم اشتباه می‌کردم.
امسال که دبیر دبیرستان خودمون شدم، امسال که شاگردای سه سال گذشته‌ام دوباره تو کلاس خودم هستن، میبینم چه بچه‌هایی تربیت کردم. بچه‌هایی که تو ششم این درس‌های سنگین رو با مکافات باهاشون کار کرده بودم، حالا تو پایه‌های هفتم، هشتم و نهم، نشستن و من از دیدن‌شون کیف می‌کنم. درسته که دبیرستان خیلی سخت‌تر از ابتدایی هست، درسته که ساعت‌های درسی طولانیه و زنگ‌های تفریح کوتاه، اما من از این تجربۀ جدید خوشحالم. خوشحالم که به جای من بچه‌های کلاسم دارن درس رو پیش می‌برن. از این‌همه تلاش و انگیزه واقعا خوشحالم. نمی‌دونم چرا به هشتمی‌های امسال عشق عجیبی دارم، از کلاس پنجم شاگردم بودن، پارسال ازشون دور بودم ولی ساعت‌های بی‌کاری گهگاه بهشون سر می‌زدم. یه رابطۀ دوستانه با هم داریم که این کار معلمی رو برام راحت‌تر می‌کنه. بیشتر ساعت کلاس به شوخی و شعر خوندن می‌گذره. درسته که کارم سنگین‌تر شده و اداره کردن هم زمان چهار تا پایۀ تحصیلی مکافات داره ولی از این چالش خوشم میاد. از مطالعه و فشرده درس خوندن خوشم میاد. باعث می‌شه کمتر وقت تلف کنم. امروز به جرات می‌تونم بگم حتی یک ساعت هم وقت تلف نکردم و مدام مشغول کار بودم. امیدوارم ته این سختی به شیرینی برسه. 
دوست ندارم شبیه معلم‌ ادبیات‌هایی که داشتم باشم. دوست دارم یه تصویر ماندگار از من تو ذهن‌شون باقی بمونه. احتمال قوی امسال آخرین سالیه که باهاشون هستم چون از سال بعد دیگه آزمون رو قبول شدم و رسمی شدم و میرم شهرستان.
اگر ایده و پیشنهادی برام دارم لطفا بهم بگین. من تو ذهنم ایدۀ کتاب‌خوانی و دعوت از نویسنده‌های مختلف و اینا هست که پارسال هم با ایدۀ من تو دبیرستان اجرا شد، کلاس داستان نویسی هم میذاریم براشون. شعر و فیلم هم تو برنامه‌هام هست.
اگر چیزی غیر از اینا به ذهن‌تون میرسه بگین.
  • نسرین